दूरसंचार विभाग (DoT) ने एअरटेल, रिलायंस जिओ, BSNL आणि वोडाफोन-आयडिया (Vi) या प्रमुख दूरसंचार सेवा प्रदात्यांच्या ग्राहकांसाठी सिम कार्ड खरेदीची प्रक्रिया अधिक सोपी आणि सुरक्षित बनवण्यासाठी महत्त्वपूर्ण बदल केले आहेत.
या नवीन नियमांमुळे, प्रक्रिया पूर्णपणे कागदरहित म्हणजेच पेपरलेस बनली आहे, ज्यामुळे भारतीय वापरकर्त्यांसाठी ही अधिक सोयीची बनली आहे.
नवीन नियमांमुळे, वापरकर्त्यांना SIM कार्ड खरेदी करण्यासाठी किंवा ऑपरेटर बदलण्यासाठी दूरसंचार कंपनीच्या कार्यालयांना भेट देण्याची आवश्यकता नाही. प्रक्रिया पूर्णपणे डिजिटल बनली आहे. म्हणून, जर तुम्ही नवीन SIM कार्ड घेण्याची किंवा तुमचा दूरसंचार ऑपरेटर (पोर्ट) बदलण्याची योजना करत असाल, तर तुम्ही फोटोकॉपी किंवा अन्य दस्तऐवजे सादर करण्याच्या कष्टाशिवाय ऑनलाइन तुमची दस्तऐवजे वेरिफाय करू शकता.
DoT च्या नवीन SIM नियमांवरील घोषणा
दूरसंचार विभागाने आपल्या अधिकृत X (पूर्वीचे ट्विटर) हँडलद्वारे नवीन नियम शेअर केले, या बदलांमुळे फसवणूक रोखण्यास आणि प्रक्रियेचे सुव्यवस्थित करण्यास मदत होईल. सरकारच्या डिजिटल इंडिया उपक्रमांनुसार, कागदरहित प्रणालीकडे जाण्यासोबतच वापरकर्त्यांना ओळख चोरीपासून संरक्षण करणे हे उद्देश आहे.
ई-KYC आणि स्वयं KYC ची अंमलबजावणी
DoT ने अंमलबजावणी केलेल्या प्रमुख सुधारणांपैकी एक म्हणजे ई-KYC आणि स्वयं-KYC (ऑटो केवायसी). यांच्यासह, वापरकर्त्यांना आता कोणत्याही दूरसंचार ऑपरेटरच्या कार्यालयाला भेट देण्याची आवश्यकता नसताना स्वतःच सत्यापन प्रक्रिया पूर्ण करू शकता.
प्रीपेड ते पोस्टपेड किंवा त्याउलट स्विच करणे देखील OTP (वन-टाइम पासवर्ड) सत्यापन प्रक्रियेद्वारे ऑनलाइन केले जाऊ शकते.
नवीन SIM कार्ड खरेदी करण्याची संपूर्ण प्रक्रिया दस्तऐवजांच्या कोणत्याही फोटोकॉपी शेअर न करता डिजिटल पद्धतीने पूर्ण केली जाऊ शकते.
हे डिजिटल सिस्टम वापरकर्त्यांच्या दस्तऐवजांचा गैरवापर रोखण्यासाठी डिझाइन केले आहे, जे पारंपरिक SIM कार्ड खरेदी पद्धतीसह सामान्य समस्या आहे. कागदरहित (पेपरलेस) प्रणाली कोणालाही बनावट SIM कार्ड जारी केले जात नाही याची खात्री करते, ज्यामुळे फसवणुकीचा धोका लक्षणीयरीत्या कमी होईल.
आधार ई-KYC आणि ऑटो-KYC काय आहे?
DoT ने आपल्या सुधारणांमध्ये आधार-आधारित ई-KYC, स्वयं KYC आणि OTP-आधारित सेवा स्विच एकत्रित केले आहे.
आधार-आधारित ई-KYC
वापरकर्त्यांना डिजिटल सत्यापनासाठी फक्त आपला आधार कार्ड वापरून SIM कार्ड खरेदी करावे लागेल. दूरसंचार ऑपरेटरंना एक रुपये (जीएसटीसह) खर्च करून आपले आधार तपशील कागदरहित प्रक्रियेद्वारे सत्यापित करावे लागेल.
स्वयं KYC
वापरकर्त्यांना DigiLocker वापरून ऑनलाइन आपले दस्तऐवजे सत्यापित करू शकतील.
ही स्वयं-सत्यापन प्रक्रिया ग्राहकांना आपली KYC प्रक्रिया स्वतंत्रपणे व्यवस्थापित करण्यास सक्षम करेल, जर ते नवीन SIM खरेदी करत असतील किंवा प्रीपेड ते पोस्टपेड (किंवा त्याउलट) स्विच करत असतील.
OTP-आधारित सेवा स्विच
प्रीपेड आणि पोस्टपेड सेवांमध्ये स्विच करण्यासाठी आता दूरसंचार ऑपरेटरच्या कार्यालयाला भेट देण्याची आवश्यकता नाही.तुम्हाला OTP द्वारे तुमची ओळख सत्यापित करून स्विच करणे आवश्यक आहे.
DoT ने सेट केलेले नवीन नियम SIM कार्ड खरेदी करणे किंवा दूरसंचार ऑपरेटर स्विच करणे अधिक सोयीचे, कार्यक्षम आणि सुरक्षित बनवतील.