देशातील दोन आघाडीच्या आयटी कंपन्या – इन्फोसिस आणि टाटा कन्सल्टन्सी सर्व्हिसेस (टीसीएस) सध्या पूर्णपणे वेगळ्या दिशेने वाटचाल करत आहेत. इन्फोसिस या आर्थिक वर्षात २०,००० फ्रेशर्सची भरती करण्याची तयारी करत असताना, टीसीएस जुलै-सप्टेंबर तिमाहीत १२,००० हून अधिक कर्मचाऱ्यांना कामावरून काढून टाकण्याची प्रक्रिया पूर्ण करणार आहे .
इन्फोसिसमध्ये भरती, नोकऱ्यांच्या संधी भरपूर, एआय आणि रीस्किलिंगवर विशेष लक्ष
इन्फोसिसचे सीईओ सलील पारेख यांनी टाईम्स ऑफ इंडियाला दिलेल्या मुलाखतीत सांगितले की, कंपनीने पहिल्या तिमाहीत १७,००० हून अधिक लोकांना नोकरीवर ठेवले आहे आणि संपूर्ण वर्षभरात सुमारे २०,००० पदवीधरांची भरती करण्याची योजना आहे.
ते म्हणाले की, कृत्रिम बुद्धिमत्ता (एआय) आणि रीस्किलिंगमध्ये केलेल्या धोरणात्मक गुंतवणुकीमुळे कंपनीला स्पर्धात्मक धार मिळाली आहे. आतापर्यंत, इन्फोसिसने विविध स्तरांवर २.७५ लाखांहून अधिक कर्मचाऱ्यांना प्रशिक्षण दिले आहे.
एआयच्या परिणामाबद्दल बोलताना पारेख म्हणाले, “एआय सखोल ऑटोमेशन आणि अंतर्दृष्टी प्रदान करते, परंतु त्यासाठी उच्च पातळीची कौशल्ये आणि अधिक कठोर परिश्रम देखील आवश्यक असतात.” ते म्हणाले की कंपनी एआय-सक्षम कामगारांची संख्या सतत वाढवत आहे.
इन्फोसिसच्या मते, कोडिंगसारख्या क्षेत्रात एआयने उत्पादकता ५% ते १५% ने वाढवली आहे, तर ग्राहक सेवा आणि ज्ञान-आधारित कार्यांमध्ये उत्पादकता अधिक सुधारली आहे. उदाहरणार्थ, कंपनीचे बँकिंग प्लॅटफॉर्म ‘इन्फोसिस फिनाकल’ ऑटोमेशन आणि मानवी देखरेख एकत्रित करून उत्पादकता सुमारे २०% ने वाढवत आहे.
पगारवाढीबाबत पारेख म्हणाले की, गेल्या आर्थिक वर्षाच्या चौथ्या तिमाहीसाठी आणि या वर्षाच्या पहिल्या तिमाहीसाठी पगारवाढ पूर्ण झाली आहे आणि पुढील आढावा योग्य वेळी घेतला जाईल.
टीसीएसमध्ये कपात सुरू, वरिष्ठ कर्मचाऱ्यांना सर्वाधिक फटका
दुसरीकडे, टीसीएसने त्यांच्या एकूण कर्मचाऱ्यांपैकी २% म्हणजेच १२,००० हून अधिक कर्मचाऱ्यांना कामावरून काढून टाकण्याचा निर्णय घेतला आहे. सूत्रांनी दिलेल्या माहितीनुसार, ही कामावरून काढून टाकण्याची प्रक्रिया प्रामुख्याने जुलै-सप्टेंबर तिमाहीत पूर्ण केली जाईल.
सध्या “बेंच” असलेल्या कर्मचाऱ्यांना (म्हणजेच ज्यांच्याकडे सध्या कोणतीही भूमिका नाही) पुन्हा कौशल्य दिले जात आहे. तथापि, पुढील सहा महिन्यांत कामगिरी सुधारली नाही तर त्यांनाही कामावरून काढून टाकले जाईल.
या कपातीचा सर्वात जास्त परिणाम मध्यम ते वरिष्ठ स्तरावरील कर्मचाऱ्यांवर होत आहे ज्यांचा अनुभव १५-२० वर्षांच्या दरम्यान आहे. या कर्मचाऱ्यांना दरवर्षी ३५ लाख ते ८० लाख रुपयांचे पॅकेज मिळत होते. कंपनी त्यांना तीन ते पाच महिन्यांच्या पगाराइतके सेव्हेरन्स पॅकेज देत आहे.
आयटी क्षेत्रात परस्परविरोधी चित्रे
इन्फोसिस आणि टीसीएसच्या या धोरणांवरून भारतीय आयटी क्षेत्र कसे बदलत्या टप्प्यातून जात आहे हे दिसून येते. एकीकडे, कंपन्या एआय आणि ऑटोमेशनचा अवलंब करून नवीन प्रतिभांना संधी देत आहेत, तर दुसरीकडे, खर्च ऑप्टिमायझेशन आणि वर्कफोर्स रीडिझाइनिंगमुळे वरिष्ठ व्यावसायिकांवर दबाव वाढत आहे.
