केंद्रीय अर्थमंत्री निर्मला सीतारमण (Nirmala Sitharaman) यांनी अंतरिम अर्थसंकल्प मांडताना अनेक महत्त्वाच्या घोषणा केल्या. यावेळी त्यांनी मोदी सरकारने सुरू केलेल्या लखपती दिदी (Lakhpati Didi Scheme) या योजनेचा उल्लेख केला. या योजनेचा फायदा आतापर्यंत एक कोटी महिलांना झाला असून 2025 पर्यंत तीन कोटी महिलांपर्यंत याचा लाभ पोहोचवायचा आहे असं निर्मला सीतारमण यांनी जाहीर केलं.
सीतारमण यांनी उल्लेख केलेली लखपती दिदी योजना नेमकी काय आहे हे जाणून घेऊया. महिलांना आर्थिकदृष्ट्या सक्षम करण्यासाठी केंद्र सरकारने एक महत्त्वाचा उपक्रम सुरू केला आहे. लखपती दिदी योजना (Lakhpati Didi Yojana) ही पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांची एक अतिशय महत्त्वाकांक्षी योजना आहे. त्याची घोषणा 15 ऑगस्ट 2023 रोजी लाल किल्ल्यावरून करण्यात आली होती. या योजनेच्या अंमलबजावणीमुळे बचत गटांशी संबंधित कोट्यवधी महिलांना फायदा होईल, अशी अपेक्षा आहे.
बँक दिदी, अंगणवाडी दिदी इत्यादी या बचत गटांशी संबंधित आर्थिकदृष्ट्या मागासलेल्या महिलांचा समावेश आहे. ही योजना त्यांच्यासाठी कौशल्य विकास प्रशिक्षण कार्यक्रम आहे, ज्यामुळे त्यांना कौशल्य प्रशिक्षण देऊन पैसे कमावता येतील आणि त्यांची आर्थिक स्थिती सुधारण्यास मदत होईल. प्रशिक्षणाद्वारे व्यवसाय सुरू करण्याचे मार्ग शिकवले जातील. पंतप्रधानांना विज्ञान आणि तंत्रज्ञानाच्या क्षेत्रात महिलांना स्वावलंबी बनवायचे आहे.
कोणते प्रशिक्षण दिले जाते? (Lakhpati Didi Yojana)
आर्थिक साक्षरता कार्यशाळा
बचत प्रोत्साहन
मायक्रोक्रेडिट सुविधा
कौशल्य विकास आणि व्यावसायिक प्रशिक्षण
उद्योजकता समर्थन
विमा संरक्षण
डिजिटल आर्थिक समावेशन
सक्षमीकरण आणि आत्मविश्वास निर्माण करणे
योजनेचा लाभ कोण घेणार?
योजनेचा लाभ घेण्यासाठी महिला संबंधित राज्याची कायमस्वरूपी रहिवासी असणे आवश्यक आहे. महिलांना बचत गटांशी जोडले जाणे बंधनकारक आहे.आवश्यक कागदपत्रे (Earning budget)
आधार कार्ड, उत्पन्नाचा दाखला, रहिवासी प्रमाणपत्र, बँक खाते, नोंदणीकृत मोबाईल क्रमांक, पासपोर्ट आकाराचा फोटो.
लखपती दिदी योजनेतून महिलांना काय लाभ मिळत आहेत? (What is Lakhpati Didi scheme)
या योजनेंतर्गत देशातील महिला आर्थिकदृष्ट्या साक्षर होतील. या योजनेच्या माध्यमातून महिलांसाठी कार्यशाळा घेण्यात येणार असून त्यामध्ये त्यांना अर्थविषयक माहिती दिली जाणार आहे.
या योजनेचा उद्देश महिलांना सक्षम करणे हा आहे. या कार्यशाळांमध्ये अर्थसंकल्प, बचत, गुंतवणूक आणि आर्थिक साधने समजून घेणे यासारख्या विषयांचा समावेश आहे.( Earning budget)
लखपती दिदी योजनेंतर्गत, महिलांना नियमित बचत करण्यासाठी प्रोत्साहन देण्यासाठी त्यांना प्रोत्साहन दिले जाते.
लखपती दिदी योजनेअंतर्गत महिलांना उद्योजकता उद्योग, शिक्षण किंवा इतर गरजांसाठी छोटी कर्जे दिली जातात.
या योजनेअंतर्गत महिलांना डिजिटल बँकिंग सेवा, मोबाईल वॉलेट आणि इतर डिजिटल प्लॅटफॉर्म कसे वापरायचे हे शिकण्यासाठी प्रोत्साहित केले जाते.
आर्थिक फायद्यांव्यतिरिक्त, योजना विविध सक्षमीकरण कार्यक्रमांद्वारे महिलांचा आत्मविश्वास आणि आत्मसन्मान निर्माण करण्यावर देखील लक्ष केंद्रित करते.
एकूणच, या महिलांच्या वैयक्तिक आणि व्यावसायिक जीवनावर सकारात्मक परिणाम व्हावा, हा या योजनेमागचा विचार आहे.
