महाराष्ट्रातील अनेक शाळा 5 डिसेंबरला बंद राहण्याची दाट शक्यता आहे. यामागील कारण ठरणार आहेत शिक्षक! महाराष्ट्रातील शिक्षक आणि शिक्षकेत्तर कर्मचाऱ्यांच्या विविध संघटनांनी 5 डिसेंबर रोजी राज्यव्यापी शाळा बंद आंदोलन पुकारले आहे.
हे आंदोलन मुख्यतः शिक्षक पात्रता परीक्षा (TET) सक्ती, संच मान्यता (staffing approval) संदर्भातील शासन निर्णय रद्द करण्यासाठी आणि इतर प्रलंबित मागण्यांसाठी आहे. या आंदोलनामुळे राज्यातील बहुतेक शाळा बंद राहणार आहेत. शिक्षक जिल्हाधिकारी कार्यालयांवर मोर्चे काढणार आहेत. हे आंदोलन शिक्षकांच्या हक्कांसाठी एक मोठी चळवळ असून, त्यात प्राथमिक, माध्यमिक आणि उच्च माध्यमिक शाळांचा समावेश आहे.
अनेक शाळांवर टांगती तलवार
शिक्षण धोरणातील बदलांमुळे 20 ते 25 हजार शिक्षक अतिरिक्त ठरण्याचा धोका निर्माण झाला आहे. विशेषतः ग्रामीण, आदिवासी आणि तांडा भागातील शाळांवर याचा मोठा परिणाम होणार असून, शाळांच्या अस्तित्वावरच प्रश्नचिन्ह उभे राहिले आहे. या पार्श्वभूमीवर 5 डिसेंबरला शाळा बंद पाळण्याचे आवाहन शिक्षक आमदार ज. मो. अभ्यंकर यांनी केले आहे. शासनाच्या नव्या नियोजनानुसार 9 ते 10 हजार शाळांत शून्य किंवा एकच शिक्षक राहण्याची शक्यता असून, 7 ते 8 हजार शाळांमध्ये फक्त दोनच शिक्षकांवर सर्व भार पडणार आहे. अंदाजे 18 हजार गावतांडा शाळा आणि 25 ते 30 रात्रशाळा बंद पडण्याची शक्यता अभ्यंकर यांनी व्यक्त केली आहे.
आंदोलनाची मुख्य कारणे कोणती?
शिक्षक संघटनांनी खालील प्रमुख मागण्या ठेवल्या आहेत, ज्यामुळे हे आंदोलन सुरू झाले:
टीईटी सक्ती रद्द करणे: 20 वर्षांपूर्वीच्या शिक्षकांना टीईटी परीक्षा अनिवार्य करण्याच्या निर्णयाचा विरोध. हा नियम जुने शिक्षकांना लागू करू नये, अशी मागणी.
15 ऑक्टोबर 2024 च्या संच मान्यता जीआर रद्द करणे: शाळांच्या स्टाफिंग आणि मान्यतेशी संबंधित शासन निर्णय रद्द करण्याची मागणी, ज्यामुळे शिक्षकांच्या नोकऱ्या आणि वेतनावर परिणाम होत आहे.
जुनी पेन्शन योजना पूर्ववत करणे: नव्या पेन्शन योजनेऐवजी जुनी पेन्शन योजना लागू करण्याची मागणी.
इतर प्रलंबित मुद्दे: आधार सेन्सस विलंब, अनुदान वाटपातील उशीर, नियमित वेतन श्रेणी, आणि शिक्षकांच्या इतर हक्कांसंबंधी समस्या.
या मागण्या पूर्ण न झाल्याने शिक्षक संतप्त असून, त्यांनी शाळा बंद आणि मोर्चे काढण्याचा निर्णय घेतला आहे.
आंदोलन कसे असेल?
शाळा बंद: 5 डिसेंबर रोजी राज्यातील सर्व प्राथमिक, माध्यमिक आणि उच्च माध्यमिक शाळा बंद राहतील. यात सरकारी, अनुदानित आणि खासगी शाळांचा समावेश आहे.
मोर्चे आणि निदर्शने: प्रत्येक जिल्ह्यात शिक्षक जिल्हाधिकारी कार्यालयांवर मोर्चे काढतील. उदाहरणार्थ, अमरावती, भंडारा, कोल्हापूर, छत्रपती संभाजीनगर, नांदेड आणि पुणे येथे मोर्चे आयोजित केले आहेत.
संघटनांचा सहभाग: महाराष्ट्र राज्य प्राथमिक शिक्षक समिती, शिक्षक व शिक्षकेत्तर कर्मचारी संघटना समन्वय समिती, शिक्षक भारती, मुख्याध्यापक महामंडळ आणि इतर 100 हून अधिक संघटना या आंदोलनात सामील आहेत.
परिणाम काय होणार:
विद्यार्थ्यांना शाळाच बंद असल्याने एक सुट्टी मिळेल. संघटनांनी हे आंदोलन शांततापूर्ण असल्याचे सांगितले आहे. शासनाने यावर अद्याप कोणतीही प्रतिक्रिया दिलेली नाही.
