48 लाखांहून अधिक केंद्रीय कर्मचारी आणि सुमारे 65 लाख पेन्शनधारकांना दिवाळीपूर्वी भेट मिळेल. त्यांच्या पगारात चांगली वाढ होणार आहे. हे प्रकरण महागाई भत्त्याचे आहे. आज केंद्रीय मंत्रीमंडळाने DA वाढविण्यास मंजुरी दिली आहे.
महागाई भत्त्यात 4 टक्के वाढ झाली आहे. आजच महागाई भत्ता केंद्रीय मंत्रिमंडळाने मंजूर केला आहे. कर्मचारी आणि पेन्शनधारकांना महागाई भत्ता नवीन दराने दिला जाईल. वर्षाच्या उत्तरार्धात महागाई भत्ता वाढवला जाणार आहे. 4 टक्क्यांच्या वाढीसह तो 46 टक्के झाला आहे. सध्या 42 टक्के महागाई भत्ता दिला जात आहे.
कोणत्या कर्मचाऱ्यांना मिळणार लाभ?
7व्या वेतन आयोगाच्या वेतनश्रेणीतील (7th Pay Commission) कर्मचाऱ्यांना नवीन महागाई भत्त्याचा लाभ मिळणार आहे. त्याची अंमलबजावणी 1 जुलै 2023 पासून होणार आहे. ही प्रतीक्षा दीर्घ असू शकते, परंतु त्याऐवजी कर्मचार्‍यांना जुलै, ऑगस्ट आणि सप्टेंबरच्या महागाई भत्त्याची थकबाकीही दिली जाईल. 42 टक्क्यांवरून वाढणाऱ्या दरांमधील फरकाची थकबाकी असेल. गेल्या वेळी मार्च 2023 मध्ये महागाई भत्त्यात 4 टक्क्यांनी वाढ करण्यात आली होती.
दसऱ्यानंतर लगेचच मिळणार भेट
गेल्या तीन वर्षांचा कालावधी पाहता तर ऑक्टोबरच्या शेवटी महागाई भत्ता जाहीर केला जातो. यावेळीही तीच अपेक्षा आहे. पण, दसऱ्यापूर्वी सरकार महागाई भत्ता मंजूर करू शकते, असा विश्वास होता. पण दसऱ्यापर्यंत हे शक्य नाही. पण, दसऱ्यानंतर लगेचच तो कर्मचारी आणि पेन्शनधारकांना देण्यात येईल.
दिवाळीत कर्मचाऱ्यांवर होणार ‘लक्ष्मी’चा वर्षाव
कर्मचार्‍यांना ऑक्टोबरमध्ये महागाई भत्ता जाहीर झाला तरी तो ऑक्टोबरच्या पगारात दिला जाईल. म्हणजेच या वाढीव महागाई भत्त्याचा लाभ नोव्हेंबरमध्येच मिळणार आहे. याशिवाय केंद्राच्या अंतर्गत रेल्वे कर्मचाऱ्यांना दिवाळीनिमित्त वार्षिक बोनसही दिला जातो. यावेळीही तो मिळणार आहे. अशा परिस्थितीत कर्मचार्‍यांना दिवाळीत खर्च करण्यासाठी चांगलीच रक्कम मिळणार आहे. याशिवाय तीन महिन्यांची थकबाकी दिल्यासही मोठा दिलासा मिळणार आहे.
कर्मचाऱ्यांसोबतच पेन्शनधारकांचीही दिवाळी होणार गोड
केंद्रीय कर्मचाऱ्यांसोबतच पेन्शनधारकांनाही वाढीव महागाई भत्त्याचा लाभ मिळणार आहे. पेन्शनधारकांना दिलेला DA, DR प्रमाणेच त्याच क्रमाने वाढतो. जेव्हा कर्मचाऱ्यांना महागाई भत्ता लागू असेल तेव्हाच त्याचा फायदा होतो. पेन्शनधारकांना त्यांच्या पेन्शनमध्ये फरक जोडून दिला जातो. पेन्शनधारकांसाठी महागाई सवलत देखील केवळ 4 टक्क्यांनी वाढेल.
महागाई भत्ता मोजण्याचे सूत्र
केंद्रीय कर्मचाऱ्यांचा महागाई भत्ता (DA) औद्योगिक कामगारांच्या ग्राहक किंमत निर्देशांकाने (AICPI-IW) निर्धारित केला जातो. महागाई भत्ता मोजण्याचे सूत्र ठरलेले आहे. 7वा CPC DA% = [{AICPI-IW ची सरासरी (आधारभूत वर्ष 2001=100) गेल्या 12 महिन्यांसाठी – 261.42}/261.42×100] =[{382.32-261.42}/261.42×100]= 46.24. महागाई भत्त्यात 4 टक्क्यांनी वाढ होणार असल्याचे हिशेबातून स्पष्ट झाले आहे.
महागाई भत्ता ४६ टक्के असेल
7व्या वेतन आयोगानुसार, AICPI-IW ची गेल्या 12 महिन्यांची सरासरी 382.32 आहे. सूत्रानुसार एकूण महागाई भत्ता 46.24% असेल. सध्याचा महागाई भत्ता दर 42% आहे. अशा परिस्थितीत, 1 जुलै 2023 पासून डीएमध्ये 46.24%-42% = 4.24% वाढ होईल. कारण महागाई भत्ता दशांश मध्ये दिला जात नाही, म्हणून महागाई भत्ता 4 टक्के दिला जाईल. 1 कोटींहून अधिक कर्मचारी आणि पेन्शनधारकांना याचा फायदा होणार आहे. पण, जे केंद्राच्या अखत्यारीत आहेत आणि सातव्या वेतन आयोगाच्या वेतन बँडमध्ये येतात अशांनाच तो लागू होईल.
