उत्तरकाशी जिल्ह्यातील धराली गावात मंगळवारी मध्यरात्री आलेल्या अचानक पुराने आणि भूस्खलनाने हाहाकार उडाला. या नैसर्गिक आपत्तीने गावातील अनेक इमारती, दुकाने आणि घरं उद्ध्वस्त केली. यामध्ये जय भगवान या हॉटेल व्यावसायिकाचं चार मजली हॉटेलही पाण्याच्या लोंढ्यात वाहून गेलं.
या संकटात ६० हून अधिक लोक बेपत्ता झाले असून, आतापर्यंत दोन मृतदेह सापडले आहेत. जय भगवान यांनी सांगितलेला त्यांचा थरारक अनुभव या आपत्तीचं भयावह चित्र डोळ्यासमोर उभं करतो.
मंदिरातील उत्सव
मंगळवारी रात्री धराली गावात पर्यटकांची वर्दळ कमी होती. पावसाळ्यामुळे चारधाम यात्रेला ब्रेक लागला होता, त्यामुळे जय भगवान यांचं ४० खोल्यांचं हॉटेलही रिकामं होतं. त्यामुळे ते गावाजवळील मंदिरात नागदेवतेच्या उत्सवासाठी गेले होते. रात्रीच्या सुमारास अचानक मोठा आवाज आला. “प्रथम एक मोठा गडगडाट झाला, त्यानंतर गावातून लोकांच्या किंचाळ्या आणि शिट्ट्यांचा आवाज आला. आम्हाला काहीच कळलं नाही. काही क्षणांतच चिखल, पाणी आणि दगडांचा प्रचंड लोंढा आला,” असं भगवान यांनी सांगितलं.
हॉटेल पाण्यात वाहून गेलं
धराली गावातील बाजारपेठेत असलेलं जय भगवान यांचं हॉटेल या पुरात पूर्णपणे उद्ध्वस्त झालं. “सुरुवातीला काय घडतंय हे समजलं नाही. मी घरी जाण्याचा प्रयत्न केला, पण २० मिनिटांतच पाणी आमच्या घरापर्यंत पोहोचलं,” असं त्यांनी सांगितलं. त्यांनी तातडीने पायी हर्सिल गाठलं आणि तिथून कुटुंबीयांशी संपर्क साधण्याचा प्रयत्न केला. “दुपारी ४ वाजेपर्यंत मला त्यांच्याशी बोलता आलं, पण नंतर संपर्क तुटला,” असं त्यांनी सांगितलं. सुदैवाने, त्यांचा कर्मचारी वर्ग आणि पुतण्या, जो हॉटेलचं व्यवस्थापन पाहतो, त्या दिवशी हॉटेलमध्ये नव्हता.
पावसाळ्यातील शांतता आणि आपत्ती
पावसाळ्यामुळे धराली गावातील पर्यटन ठप्प झालं होतं. चारधाम यात्रेच्या हंगामात जय भगवान यांचं हॉटेल पूर्णपणे बुक असतं, पण या काळात गावात फारशी वर्दळ नव्हती. “इतर महिन्यांत माझं हॉटेल पूर्ण भरलेलं असतं. पण पावसाळ्यात पर्यटक कमी असतात. त्यामुळे हॉटेल रिकामं होतं, आणि सुदैवाने माझा स्टाफ आणि पुतण्या तिथे नव्हता,” असं भगवान म्हणाले. या आपत्तीमुळे गावातील बाजारपेठाही उद्ध्वस्त झाली.
बचावकार्य आणि आव्हानं
बचाव पथकांना या ठिकाणी ५०-६० फूट खोल चिखलाचा थर सापडला आहे. हा चिखल हटवणं अवघड असून, त्यासाठी भारी यंत्रसामग्रीची गरज आहे. बेपत्ता लोकांचा शोध घेण्यासाठी बचावकार्य सुरू आहे, पण परिस्थिती अत्यंत आव्हानात्मक आहे. सरकारने आतापर्यंत दोन मृतदेह हस्तगत केले असून, बेपत्ता लोकांचा शोध सुरू आहे.
नैसर्गिक आपत्तीचा धडा
उत्तरकाशीतील ही आपत्ती निसर्गाच्या रौद्र रूपाची आठवण करून देते. धराली गावातील या संकटाने स्थानिकांचं जीवन उद्ध्वस्त केलं आहे. जय भगवान यांच्यासारख्या व्यावसायिकांना त्यांच्या आयुष्याची कमाई गमवावी लागली आहे. तरीही, त्यांचा कुटुंबीयांचा जीव वाचल्याने त्यांना काहीसा दिलासा आहे.
