गोल्ड एक्सचेंजसाठी सरकारने पुढेच पाऊल टाकले आहे. शेअर बाजारात सोन्याची खरेदी-विक्री आता प्रत्यक्षात येणार आहे. बाजार नियामक सेबीने बीएसईला इलेक्ट्रॉनिक सोन्याच्या पावत्यांच्या व्यापारासाठी हिरवा कंदील दिला आहे.
आता बीएसईला स्पॉट गोल्ड एक्सचेंज सुरू करण्यासाठी अवघ्या काही महिन्यांचा अवधी लागेल. अर्थमंत्रालयाच्या या निर्णयानंतर सध्याच्या एक्सचेंजवर गोल्ड एक्सचेंजअंतर्गत गुंतवणुकदारांना सोन्याच्या देवाण-घेवाण करता येईल. सोन्याच्या स्वरुपातील ही पहिली वेगळी देवाण-घेवाण असेल. मल्टी कमॉडिटी एक्स्चेंज (MCX) हा बीएसईचा या भागातील प्रमुख प्रतिस्पर्धी असेल.कारण कमॉडिटीज, विशेषत: बुलियनमध्ये स्पॉट ट्रेडिंग सुरू करण्याची ही अभिनव योजना गुंतवणुकदारांना विविध प्लॅटफॉर्म उपलब्ध करुन देणार आहे. स्पॉट बुलियन एक्सचेंजसाठी सॉफ्टवेअर घेण्यास उशीर झाल्याने एक्सचेंजचे नुकसान झाले आहे.
सेबीने देशात गोल्ड एक्सचेंज स्थापन करण्याची शेअर बाजारांना मुभा दिली होती. गेल्यावर्षी सेबीने याविषयीची मंजुरी दिली होती. आता या नियमांची अंमलबजावणी करण्यात येत आहे. सोन्याच्या व्यवहारासाठी इलेक्ट्रॉनिक गोल्ड रिसीटस चा वापर करण्यात येणार आहे. मूल्य निर्धारण करण्यासाठी एक निर्धारित पद्धत अवलंबिण्यात येणार आहे. अर्थमंत्री निर्मला सीतारामन यांनी गेल्या वर्षीच्या अर्थसंकल्पात गोल्ड एक्सचेंजचे नियमन सीबी करेल असे स्पष्ट केले होते.सोन्याच्या स्वरूपात अथवा सोन्याचे प्रतिनिधित्व म्हणून इलेक्ट्रॉनिक गोल्ड रिसीटस यांचा या गोल्ड एक्सचेंज मध्ये वापर करण्यात येणार आहे. शेअर मार्केट सारखेच तुम्हाला गोल्ड एक्सचेंज मध्ये सोने खरेदी-विक्री आणि ते राखून ठेवण्याची मुभा देण्यात येणार आहे. सोने रुपातील या शेअर बाजारांमध्ये सोन्याच्या व्यवहारांना गतीशीलता मिळवून देण्यासाठी हा प्रयोग करण्यात येत आहे. या प्रयोगामुळे डीमॅट खात्यात लक्षणीय वाढ होईल आणि ईजीआरद्वारे सोन्यावर कर्ज घेण्याच्या योजनेला प्रोत्साहन मिळेल असा विश्लेषकांचा अंदाज आहे.
